Президент Шавкат Мирзиёев раислигида ўтказилган видеоселектор йиғилишида 2025 йилда бажарилган ишлар, камбағалликни қисқартириш ва бандликни таъминлаш борасидаги натижалар ҳамда 2026 йил учун устувор вазифалар кўриб чиқилди.

Маҳаллаларда одамлар даромадини ошириш, янги иш ўринлари яратиш, ечим кутётган муаммолар ва кутилган натижа бермаган раҳбарлар фаолияти атрофлича муҳокама қилинди. Қуйида йиғилишдаги энг асосий янгиликларни санаб ўтамиз.

1. Камбағаллик ва ишсизлик даражаси қисқарди

Йил бошидан бери ишсизлик даражаси 4,9 фоизга тушди (ўтган йил 5,5% эди). 302 минг оила камбағалликдан чиқди, 1 435 та маҳалла “камбағалликдан холи” деб эълон қилинди. Айрим шаҳар-қишлоқларда ишсизлик илк бор 4 фоиздан пасайиб “табиий даража”га яқинлашди.

2. Узун тумани энг намунавий ҳудуд сифатида эътироф этилди

Узун туманига 160 млрд сўм ажратилиб, 47 та корхона очилди,
4 200 нафар одам даромадли бўлди. Камбағаллик 10,5 фоиздан 3 фоизга тушди. Шу билан бирга, Денов ва Чироқчи туманларидаги сусткашлик сабаб ҳоким ва ўринбосарлари ишдан олинадиган бўлди.

3. Масъулиятсизлик учун 261 нафар раҳбар ишдан кетди

Йил давомида бандлик ва камбағаллик бўйича вазифаларни бажармаган 261 нафар масъул бўшатилди, 492 нафарига интизомий жазо берилди. 2026 йилда камбағалликни яна 4,5 фоизга тушириш асосий вазифа сифатида белгилаб берилди.

4. 2026 йилда 675 трлн сўмлик инвестиция лойиҳалари амалга оширилади

Шундан 380 трлн сўми қурилишга йўналтирилади. 140 минг хонадонли кўп қаватли уйлар барпо этилади. Ҳар бир ҳоким қурилиш соҳаси орқали камида 30–35 минг кишини иш билан таъминлаш имконига эга бўлиши таъкидланди.

5. Вилоятларга маҳаллаларни ривожлантиришга 20 трлн сўм берилади

Маҳалла инфратузилмасини яхшилаш учун 20 трлн сўм тўғридан-тўғри вилоятлар ихтиёрига берилади. Маблағ барча туманга тенг миқдорда эмас, натижа кўрсатганига кўпроқ, самарасиз туманларга камроқ ажратилади.

6. Туризм ва сервис орқали 45 минг иш ўрни яратилади

Туризм салоҳияти юқори 150 та маҳаллага 3-5 млрд сўмдан берилиб, хизматлар ҳажмини 10 трлн сўмгача ошириш имкони яратилади. Меҳмон уйлари учун банклар 150 млн сўмгача имтиёзли кредит ажратади.

7. Чегара ва анклав ҳудудлар учун 1 трлн сўм ажратилади

563 та чекка маҳаллага етарли эътибор берилмаётгани танқид қилинди. У ерларда йўл, дам олиш масканлари ва сервис объектларини барпо этиш орқали 25 минг хонадоннинг даромадини ошириш ва камбағалликдан чиқариш вазифаси қўйилди. Бу ҳудудларга 1 трлн сўм ресурс ажратилади.

8. Саноат орқали 140 минг доимий иш ўрни яратилади

Келаси йили 22 млрд долларлик 3,5 минг саноат лойиҳаси ишга туширилади ва 130 минг иш ўрни яратилади. 50 та “микросаноат маркази” очилади, 800 млрд сўмлик 1,5 минг кичик саноат лойиҳаси қўллаб-қувватланиб, 10 минг киши ишли бўлади.

9. Қишлоқ хўжалигида “Томорқа мактаблари” ва “Агростар” намунаси жорий қилинади

232 минг гектар ердан 770 минг киши даромад олмоқда, аммо учдан бирида ҳали самара паст. Шу боис ҳар бир вилоятда камида 5 та “Томорқа мактаби” ташкил этилади. Мингта маҳаллада мева-сабзавот экспорт салоҳиятини ошириш учун “Агростар” модели жорий қилинади.

10. Эҳтиёжманд оилаларга янги ижтимоий ҳимоя

Ногиронлиги бўлган ва даромад топиш имкони чекланган шахслар эндиликда камбағаллар реестрида бўлмайди, уларни тўлиқ давлат қўллаб-қувватлайди.

“Тенг имконият – инклюзив бандлик” дастури билан 40 минг киши ишли бўлади. Камбағалликка қайта тушиш хавфи бор оилалар 12 ой давомида қўшимча ёрдам олади. 2026 йилда 100 минг иш ўрни “соя”дан чиқарилади.

Йиғилишда камбағаллик ва ишсизликни янада қисқартириш, аҳоли даромадини ошириш бўйича аниқ вазифалар белгилаб берилди. 2026-йилда қурилиш, сервис, саноат ва қишлоқ хўжалиги орқали катта миқдорда иш ўринлари яратиш режаси қўйилди. Асосий эътибор маҳалладаги ҳар бир оиланинг даромади сезиларли ошишига эришишдир.

Д. Ражaбоев
ҳуқуқшунос