Марҳабо Солиева ( исм-шарифлари ўзгартирилган) Пешку тумани Ибн Сино маҳалла фуқаролар йиғини ҳудудидаги Афшона қишлоғида яшайди. Бу маълумотни ўқиган ҳар қандай кишининг кўнглига энг аввало улуғ тиб илмининг султони Абу Али Ибн Сино туғилиб ўсган табаррук юрт фахрини солиши аниқ. Аслида бу ҳар қанча ғурурланишга арзийди.
Аммо тиббиёт асосчиси Ибн Сино номи билан боғлиқлик бу аёл таржимаи ҳолининг қора саҳифаларидан ҳам ўрин олганлиги эса бироз дилни хира қилади.
Энди бу аёлнинг Ибн Сино номи билан қандай боғлиқлиги борлиги ҳақида гапираётганимизни баён қилсак…
Ҳаётнинг турли ўйинлари, турли чиғириқлари, турли баланд-пастликлари бор. Инсон боласи гоҳида билиб, гоҳида билмай хатолар қилади. Ўз нафсига қуллиги қимматга тушишини жуда кеч англайди. Ўйламай қилган хатолари учун ўзи, атрофидагилар азият чекади, жабр кўради.
“Қаҳрамонимиз” М.Солиева ҳам ана шундайлар тоифасидан. У ўзганинг мулкини алдаш ёки ишончни суиистеъмол қилиш йўли билан қўлга киритиш мақсадида, Гулбаҳор Собированинг ишончига кириб, ўзининг ваколатли танишлари орқали 400 АҚШ доллари эвазига Пешку туманидаги Афшона тиббиёт коллежига ўқишга кириш имтиҳонларидан ўтказишга ишонтириб, Г. Собировани пора беришга ундаб, 2020 йил 11 сентябрь куни Ромитан туманидаги “Деҳқон бозори” ҳудудидаги савдо дўконида ўқишга кириш орзусидаги қиздан қимёвий ишлов берилган 100 купюрали жами 400 АҚШ долларини олганда, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи орган ходимлари томонидан ушланган.
Судланувчи М.Солиева суд мажлисида айбига тўлиқ иқрорлик билдириб, 2011 йилдан 2018 йилга қадар Пешкудаги Афшона тиббиёт коллежида она тили фани ўқитувчиси вазифасида ишлаганлигини, 2020 йил сентябрь ойининг бошида собиқ ўқувчиси Нодир у ишлаётган Ромитан туман “Деҳқон бозори”да жойлашган савдо дўконига бир нотаниш қиз билан бирга келиб, шу қизни Афшона тиббиёт коллежига ўқишга киритишга ёрдам беришини сўраганлигини, унга коллежда танишлари борлигини ва улар билан гаплашиб , имтиҳонга ўша таниши ёрдам беришини ва бошқа “айрим “ўзи учун керакли” маълумотлар”ни айтганлигини, шунда Г.Собирова бу таклифга рози бўлиб, эртаси куни пул ва ҳужжатларини олиб келишини айтиб, кетганлигини баён қилади.
Воқеалар ривожи эса… бироз кўнгилсизроқ… 2020 йил 11 сентябрь куни келишилган вақтда Ромитан туман “Деҳқон бозори”да жойлашган савдо дўконида бўлган вақтида, Гулбаҳор унинг ёнига келиб, айтган ҳужжатларни тайёрлаб олиб келганлигини ва ҳужжатларини кўрсатиб, 400 АҚШ долларини берганлигини, “қаҳрамонимиз” эса унга ҳужжатларини онлайн топширганидан сўнг, ўзи қўнғироқ қилишини айтиб, у билан хайрлашганлигини, Гулбаҳор савдо дўконидан чиқиб кетгач, бироздан сўнг унинг олдига 5-6 нафар нотаниш шахслар келиб, ўзларини таништириб, суриштирув ўтказганларини, шунда у ходимларга Г.Собированинг ҳужжатларини Афшона тиббиёт коллежига онлайн топшириш учун олганлигини айтганлигини, шундан сўнг ҳуқуқ-тартибот идоралари ходимлари М.Солиеванинг қўлидаги Гулбаҳор Собировага тегишли ҳужжатларни кўздан кечирганда, ичидан 100 купюрали 400 АҚШ доллар пул борлиги маълум бўлди.
“Пора 2020” ёзуви ёзилган бу пуллар тадбиркор аёлнинг йўлларига ғов, оёғига тушов бўлди. Шундан сўнг унинг асл мақсади аён бўлди, сирлари очилди. Савдо дўкони кўздан кечирилганда, унинг қора рангли сумкасидаги дафтарда Г. Собированинг телефон рақами шунчаки уни “ишонтириш” учун ёзиб қўйилганлиги, аслида у пулга муҳтож бўлганлиги сабабли Г. Собировани тиббиёт коллежига танишлари орқали киритиб қўйишини шунчаки пулни қўлга киритиш учун айтиб, алдаб, 400 АҚШ доллари олганлигини, бу пулларни ҳеч кимга бермасдан ўзининг эҳтиёжларига ишлатмоқчи бўлганлигини, имтиҳондан ўтказадиган танишлари ҳам йўқлигини, аслида бу масалада ҳеч кимга илтимос қилмаганлигини, қилмишидан пушаймонлигини, муқаддам судланмаганлигини инобатга олиб, қонуний енгиллик беришни сўраб тавба қилди.
Суд мажлисида сўралган гувоҳлардан бири О. Умаров 2014 йил май ойидан буён Пешку туманидаги Афшона тиббиёт коллежи директори лавозимида ишлаб келаётганлигини, 2018 ва 2019 йилларда коллежга ўқувчиларни қабул қилиш ишлари амалга оширилмаганини, 2020 йилда биринчи маротаба қабул жараёнлари ташкил этилганлигини, 2020 йилда коллежга ўқишга кириш истагида бўлган ўқувчиларнинг ҳужжатлари “texnikum.edeum.uz” интернет сайти орқали топшириш ташкил этилганлигини, ўтган йилда ўқувчиларни ўқишга қабул қилиш бўйича коллежда қабул комиссияси фаолият юритмаганлигини, ўқишга кириш истагида бўлган ўқувчилар электрон тарзда ҳужжат топширганлигини, сайт орқали ҳужжат топширган ўқувчилар сайтдан йўлланмаларини олишини, шу йўлланмага асосан Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 11 ноябрдаги 715-сонли қарори билан тасдиқланган “Профессионал таълим муассасаларига ўқишга қабул қилиш тартиби тўғрисида”ги Низомга асосан коллежга ўқишга қабул қилиш бўйича Давлат тест маркази томонидан ўтказиладиган имтиҳонларга қабул қилинишини, ушбу имтиҳонлардан юқори натижаларга эришган ўқувчилар коллежга ўқишга қабул қилинишини билдириб кўрсатма берди.
Суд унинг қилмишига яраша, жиноятига тегишли жазо яъни Жиноят кодекси 59-моддасининг 2-қисмига асосан тайинланган енгилроқ жазони оғирроғи билан қоплаш йўли билан узил-кесил иш ҳақининг йигирма фоизини давлат даромадига ушлаб қолиш шарти билан икки йил ахлоқ тузатиш ишлари жазоси тайинлади.
Аммо ўз ошига ўз қўли билан “оғу” солган бу аёл ўз хатосини тушундимикан?
Завқий Қурбонов, Бухоро вилоятининг жиноят ишлари бўйича судьяси
Нозимжон ЖЎРАЕВ,
Бухоро туман суди раиси