Кимлар парваришлаш нафақасини олиш ҳуқуқига эга?

Парваришлаш нафақаси республикамизда 2022 йил 1 апрелдан бошлаб жорий этилган бўлиб, ушбу нафақанинг ўзгалар парваришига муҳтож ногиронлиги бўлган 18 ёшгача болаларнинг парвариши билан банд бўлган қонуний вакилга тайинланиши белгиланган.

Мазкур нафақани белгиланган рўйхатдаги касалликка чалинган ҳамда ўзгалар парваришига муҳтож ногиронлиги бўлган 18 ёшгача болаларнинг қонуний вакили олиш ҳуқуқига эга.

Нафақани олиш учун қай тартибда мурожаат қилиш лозим?

Парваришлаш нафақасининг ўзига хос хусусиятларидан бири мазкур нафақа “проактив шаклда” тайинланади. Яъни ушбу нафақани олиш ҳуқуқига эга бўлган шахсдан бирор бир шаклда ариза ёки мурожаат қолдириш талаб этилмайди.

Нафақа қай тартибда тайинланади?

Белгиланган рўйхатдаги касаллик аниқланиб, педиатрия тиббий-ижтимоий эксперт комиссиялари томонидан ногиронлик белгилангандан сўнг, беш дақиқа ичида “ТИЭК” ахборот тизими орқали боланинг қонуний вакили тўғрисидаги маълумотлар “Ягона миллий ижтимоий ҳимоя” тизимига автоматик равишда юборилади. Қонуний вакилнинг бола билан қариндошлик алоқаларига “Болаларни васийлик, ҳомийлик ва фарзандликка олиш” ахборот тизимига сўров юбориш орқали аниқлик киритилади. Тизимлардаги маълумотларга асосланган ҳолда, қонуний вакил белгиланган талабларга мос деб топилса, унга парваришлаш нафақасини тайинлаш тўғрисида қарор қабул қилинади ҳамда нафақа тайинланган муддат, нафақа миқдори, нафақани қачон ва қаердан олиш тўғрисида СМС-хабар юборилади.

Нафақанинг миқдори қанча?

Мазкур нафақа миқдори ҳозирги вақтда 745 минг сўмни ташкил этади.

Парваришлаш нафақаси тайинланган қонуний вакилда бошқа турдаги нафақа ёки пенсия олиш ҳуқуқи юзага келса, иккаласидан бирини танлаши керакми?

Мазкур нафақа қонуний вакилга у пенсия ёки нафақа олишидан қатъи назар, ўзгалар парваришига муҳтож ногиронлиги бўлган ҳар бир 18 ёшгача боланинг парвариши учун алоҳида тайинланади. Масалан, нафақа олувчида I гуруҳ ногиронлиги белгиланиб, унинг иш стажи мавжуд бўлмаганлиги сабабли, ногиронлик нафақаси тайинланди. Мазкур ҳолатда ушбу шахс бир вақтнинг ўзида ҳам ногиронлик нафақасини, ҳам ўзгалар парваришига муҳтож вояга етмаган фарзанди учун парваришлаш нафақасини олиш ҳуқуқига эга.

 

Наргиза Шарипова,

“Адолат” миллий ҳуқуқий ахборот маркази ходими