Махфийлик даражалари ва махфийлик грифлари

Давлат сирларини ташкил этувчи маълумотлар махфийлигининг қуйидаги учта даражаси ва ушбу даражаларга мувофиқ бўлган мазкур маълумотларни ташувчилар учун махфийлик грифлари белгиланади:

махфийликнинг биринчи даражаси — “Алоҳида аҳамиятли”;

махфийликнинг иккинчи даражаси — “Мутлақо махфий”;

махфийликнинг учинчи даражаси — “Махфий”.

Давлат аҳамиятига эга бўлган сирни ташкил этувчи маълумотларга “Алоҳида аҳамиятли” ёки “Мутлақо махфий” махфийлик грифларидан бири берилади.

Хизмат сирини ташкил этувчи маълумотларга “Мутлақо махфий” ёки “Махфий” махфийлик грифларидан бири берилиши мумкин.

Давлат сирлари жумласига киритилмаган маълумотлар учун юқорида кўрсатилган махфийлик грифларидан фойдаланишга йўл қўйилмайди.

Давлат сирларини ташкил этувчи маълумотларни махфийлаштириш муддатлари қанча?

Маълумотларни давлат сирлари жумласига киритиш тўғрисида қарор қабул қилинган пайтдан эътиборан тегишли маълумотлар махфийлаштирилган ҳисобланади.

Давлат сирларини ташкил этувчи маълумотларни махфийлаштириш муддати давлат аҳамиятига эга бўлган сир учун — 30 йилдан ва хизмат сири учун — 10 йилдан ошмаслиги керак.

Қайси турдаги маълумотлар махфийлаштирилмайди?

▪️ фавқулодда вазиятлар ҳамда фуқароларнинг ҳаётига, соғлиғига ва хавфсизлигига таҳдид солувчи бошқа ҳоллар ҳамда уларнинг оқибатлари тўғрисидаги, шунингдек табиий офатлар, уларнинг расмий прогнозлари ва оқибатлари ҳақидаги маълумотлар;

▪️ экологиянинг, соғлиқни сақлашнинг, санитария, демография, таълим, маданиятнинг, тиббий хизмат кўрсатишнинг, ижтимоий таъминотнинг ва қишлоқ хўжалигининг ҳолати тўғрисидаги маълумотлар;

▪️ жиноятчиликнинг ҳолати тўғрисидаги маълумотлар;

▪️ Ўзбекистон Республикасининг макроиқтисодий кўрсаткичлари, Давлат бюджети параметрлари, шунингдек Ўзбекистон Республикасини ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ҳақидаги жамланма статистика маълумотлари;

▪️инсон ҳуқуқ ва эркинликларининг бузилишлари тўғрисидаги маълумотлар;

▪️давлат органлари, бошқа ташкилотлар ва уларнинг мансабдор шахслари томонидан қонунчиликнинг бузилишлари ҳақидаги маълумотлар;

▪️ фойдаланилиши, тарқатилиши ва тақдим этилиши қонун билан чекланмаган бошқа маълумотлар.

Қандай асослар билан маълумотлар махфийликдан чиқарилади?

Маълумотларни махфийликдан чиқариш асослари қуйидагилардан иборат:

➖Ўзбекистон Республикаси томонидан Ўзбекистон Республикасида давлат сирларини ташкил этувчи айрим маълумотларни алмашиш бўйича халқаро мажбуриятларни қабул қилиш;

➖давлат сирларини ташкил этувчи маълумотларни бундан буён ҳимоя қилиш объектив ҳолатлар ўзгариши натижасида мақсадга мувофиқ эмас деб топилиши;

➖Ўзбекистон Республикасида махфийлаштирилиши лозим бўлган маълумотлар рўйхатига ўзгартириш ёки қўшимча киритилиши;

➖давлат сирларидан фойдаланувчи ташкилотларнинг махфийлаштирилиши лозим бўлган маълумотлари рўйхатига ўзгартириш ёки қўшимча киритилиши;

➖давлат сирларини ташкил этувчи маълумотларни махфийлаштириш муддати тугаши.