Тармоқда нима гап?
18.01.2024
1 085
1964 йил 18 январда америкалик шифокорлар Конгрессни сигарета ишлаб чиқарувчи компаниялардан ўз пакетларига чекишнинг соғлиқ учун зарари ҳақида огоҳлантириш ёзишни талаб қилишга чақирдилар. Ўшандан бери тахминан ярим аср ўтди, аммо чекишнинг зарари ҳақидаги ёзув чекувчиларни тўхтата олмайди. Бироқ, кўплаб мамлакатлар тамакига қарши турли тарғиботлар ўтказмоқда, қонунчилик ва таълим чоралари орқали чекишни чеклашга ҳаракат қилмоқда. Ҳозирда кўплаб мамлакатлардаги сигарет қутиларида нафақат ёзувлар, балки инсон саломатлигига зарарли таъсирини акс эттирувчи қўрқинчли суратлар, шунингдек, чекишни ташлашга чақириқлар ҳам мавжуд.
Колумб ўз экспедициясида ҳинд қишлоғида чекаётганларни кўрган биринчи европалик эди. Экспедиция аъзоси роҳиб Пане 15 асрнинг охирида Европага тамаки уруғини олиб келди ва бу ўсимликни дастлаб манзарали ўсимлик сифатида, кейин эса чекиш учун ўстира бошлади. Тез орада чекиш мода ҳодисасига айланди ва 16 аср охири ва 17 аср бошларида Европадан бошқа қитъаларга тарқалди. Ўрта Осиё ва Шарқ мамлакатларида тамаки тил остига ёки ёноқ орқасига қўйилиб, қуритилган баргларидан газак кукуни тайёрланган.
Тамаки тутунида алкалоид моддалар - никотин ва ҳармин мавжуд бўлиб, улар биргаликда марказий асаб тизимининг стимулятори бўлиб, енгил эйфорияни келтириб чиқаради, чарчоқни, уйқучанликни, летаргияни вақтинча енгиллаштиради, иш унунми ва хотирани оширади. Бироқ тиббий тадқиқотлар чекиш билан ўпка саратони, амфизем, юрак касалликлари ва бошқа касалликлар ўртасида аниқ боғлиқлик борлигини кўрсатади.
ЖССТ маълумотларига кўра, бутун 20 аср давомида тамаки чекиш дунё бўйлаб 100 миллион кишининг ўлимига сабаб бўлган ва XXI асрда бу кўрсаткич миллиардга етади. Сурункали сигарет чекиш, тамаки чекишнинг бошқа усуллари каби, жуда ўзига қарам қилиб, чекувчининг соғлиғига доимий салбий таъсир кўрсатади. Сигарет чекувчига яқин бўлган ва кўпинча тамаки тутунига дучор бўлган чекмайдиганларнинг соғлиғи ҳам ёмонлашади.
Улашиш:
Бошқалар
Субсидияга ариза бериш бошланди: муҳим 7 саволга жавоб
Субсидия олиш учун давлат хизматлари маркази ёки ЯИДХП орқали ариза берилади.
Мурожаатчи билиши лозим бўлган 5 та муҳим факт
Қонунчилигимизда мурожаатчининг мурожаати юзасидан хавфсизлигининг кафолатлари белгиланган бўлиб, мурожаатчини таъқиб этиш ман этилади.
Хотин қизларга таълим олишда яратилган имтиёзлар
Ўзбекистон 2024 йилда гендер тенглик ва бошқарув индекси бўйича 72,8 балл тўплаган ҳолда, 2022 йил қайд этилган 103-ўриндан 52-ўринга кўтарилганини кўрсатиш мумкин.
Ходимнинг қандай маблағларини ундирувга қаратиб бўлмайди?
Бола туғилганлиги муносабати билан тўланадиган суммаларга ундирувни қаратиб бўлмайди.