Иш берувчи ташкилотларнинг давлат рўйхатидан ўтказилиши билан уларнинг меҳнатга оид ҳуқуқ лаёқати ва муомала лаёқати вужудга келади.

Иш берувчи ташкилотлар давлат рўйхатидан ўтказиш тартиб турли норматив-ҳуқуқий ҳужжатларда мустаҳкамлаб қўйилган.

Хусусан, давлат ташкилотларини давлат рўйхатидан ўтказиш Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 28 сентябрдаги 542-сон “Тадбиркорлик субъектлари бўлмаган айрим юридик шахсларни ташкил этиш ва тугатишга доир норматив-ҳуқуқий ҳужжатларни тасдиқлаш тўғрисида” қарори асосида белгиланади.

Тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш тартиби Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 9 февралдаги 66-сон “Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Тадбиркорлик субъектларини давлат рўйхатидан ўтказиш ва ҳисобга қўйиш тизимини такомиллаштириш тўғрисида” 2016 йил 28 октябрдаги ПҚ-2646-сон қарорини амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисида” қарорида мустаҳкамланган.

Ташкилотлар филиаллар ташкил этиш, ваколатхоналар ҳамда алоҳида бўлинмалар очишга ҳақли. Ташкилотнинг филиали, ваколатхонаси, алоҳида бўлинмаси юридик шахс бўлмайди.

Масалан, “Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида” (янги таҳрири) қонуннинг 7-моддасига асосан, акциядорлик жамиятнинг филиали ва ваколатхонаси юридик шахс бўлмайди. Улар жамиятнинг кузатув кенгаши томонидан тасдиқланган низом асосида иш юритади. Жамиятнинг филиалга ва ваколатхонага бериб қўйилган мол-мулки жамиятнинг балансида ҳисобга олинади.

Ушбу вазиятда ташкилотлар алоҳида бўлинмаларининг меҳнатга оид ҳуқуқ лаёқати уларнинг фаолиятини тартибга солувчи низомлар тасдиқланган пайтдан эътиборан вужудга келади.

Бекжон Исмаилов,
"Адолат" МҲАМ ходими